08.02.2010 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΑΤΡ.ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ο Καρκίνος του Μαστού

Πρόληψη - Αντιμετώπιση

 

Συντονιστής Ομ.Καθηγητής

κ.Χρήστος ΣΕΜΟΓΛΟΥ

Ομιλητές

ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΤΕΣ

Πλημμύρησε από γυναίκες κάθε ηλικίας την περασμένη Δευτέρα το Συνεδριακό μας κέντρο (ΕΚΑΒΗ) στην ημερίδα που

Διοργανώθηκε από την Σχολή Γονέων ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ με θέμα «Ο καρκίνος του μαστού. Πρόληψη – Θεραπεία».

Πέντε διακεκριμένοι ογκολόγοι ιατροί του Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου Θεσσαλονίκης παρουσίασαν στο κοινό της Σχολής Γονέων

Τις νεότερες εξελίξεις όσον αφορά την διάγνωση, αντιμετώπιση, ογκοπλαστική του μαστού και εντυπωσίασαν με σχετικές διαφάνειες

στα πρίν και μετά τις επεμβάσεις θαυμαστά αποτελέσματα.


Πιο συγκεκριμμένα:

Η κ.ΣΑΒΒΙΔΟΥ Κατερίνα ανέπτυξε το θέμα «ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΗ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ;


Λέγοντας ότι

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος που εμφανίζεται στις γυναίκες, με συχνότητα 1:8. Είναι σε όλους μας γνωστή η πρόοδος της ιατρικής την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού.

Το ερώτημα, όμως, που τίθεται με μεγάλη αγωνία από όλες τις γυναίκες, όλων των ηλικιών και όλων των φυλών, είναι αν υπάρχει η δυνατότητα πρόληψης.

Τι εννοούμε λέγοντας πρόληψη του καρκίνου του μαστού; Προλαμβάνω σημαίνει κάνω ό,τι είναι δυνατό για να αποφύγω τους παράγοντες κινδύνου και να μη νοσήσω.

Γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι μια πολυπαραγοντική νόσος. Μεταξύ άλλων, ενοχοποιούνται ορμονικές μεταβολές, διατροφικοί παράγοντες, εξωτερική ακτινοβολία, κληρονομικότητα Με βάση αυτό, η πρόληψη έγκειται στην αναγνώριση και αποφυγή των παραγόντων που μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση του καρκίνου του μαστού.

Υπάρχει όμως και η λεγόμενη δευτερογενής πρόληψη ή πιο σωστά έγκαιρη διάγνωση. Η αυτοεξέταση, η τακτική κλινική εξέταση, η μαστογραφία και οι άλλες απεικονιστικές μέθοδοι υπάγονται σ’ αυτή την κατηγορία

Αν και η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του μαστού αυξάνεται, παρ’ όλα αυτά η πρόγνωση βελτιώνεται συνεχώς. Αυτό έγινε εφικτό με την καλύτερη κατανόηση της νόσου, των παραγόντων κινδύνου, την έγκαιρη διάγνωση και τη σωστή αντιμετώπιση από ομάδα, πλέον, ειδικών που ασχολούνται με τον καρκίνο του μαστού.

Ο κ.ΚΑΡΑΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Κωνσταντίνος ανέπτυξε το θέμα «ΟΓΚΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ»


λέγοντας ότι

Η συνεχιζόμενη πρόοδος στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού έχει οδηγήσει στην κατά 2% ετήσια ελάττωση της θνητότητος. Αναζητήθηκαν, λοιπόν, τρόποι για να επιτευχθεί ανάλογη πρόοδος σε ζητήματα αισθητικής και ποιότητος ζωής των ασθενών μετά από συντηρητική εκτομή ή μαστεκτομή, έχοντας πάντοτε σαν πρωταρχική φροντίδα τη διατήρηση της λεπτής ισορροπίας μεταξύ επαρκών υγειών ορίων εκτομής και του καλού κοσμητικού αποτελέσματος.

Περιγράφονται παρακάτω οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν μία τέτοια αντιμετώπιση καθώς και οι τρόποι εφαρμογής της ογκοπλαστικής χειρουργικής στον καρκίνο του μαστού. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις μεθόδους πλαστικής αποκατάστασης του μαστού μετά μαστεκτομή.

Ο κ. ΝΑΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Ιωάννης ανέπτυξε το θέμα «Η εξέλιξη στη Χειρουργική θεραπεία του καρκίνου του μαστού»

λέγοντας ότι η χειρουργική θεραπεία αποτέλεσε και αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην ριζική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, πρώτος αναγνωρίζει την αναγκαιότητα της πλήρους χειρουργικής απομάκρυνσης του όγκου προκειμένου η ασθενής να έχει ελπίδες ίασης. Πολλούς αιώνες μετά, το 1867, ο Dr C. Moore προτείνει την ολική μαστεκτομή σαν μέθοδο αντιμετώπισης της νόσου. Το 1890 ο Dr W. Halsted εισάγει την ριζική μαστεκτομή καθιερώνοντας το λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχάλης ως αναπόσπαστο μέρος της χειρουργικής του μαστού. Ταυτόχρονα όμως στην προσπάθεια της ριζικής εξάλειψης της νόσου και σε μια εποχή «χειρουργικού ενθουσιασμού» η επέμβαση γίνεται ιδιαίτερα τραυματική και ακρωτηριαστική για την ασθενή. Αρκετά αργότερα, το 1948, ο Dr D. Pattey καθιερώνει την ριζική τροποποιημένη  μαστεκτομή καθώς διαπιστώνει ότι η «περισσότερη» χειρουργική δεν βοηθάει τις ασθενείς του. Καθώς η γνώση του προβλήματος βαθαίνει, την πραγματική επανάσταση στην χειρουργική του μαστού την φέρνει το 1970 ο Pr U. Veronesi και λίγο αργότερα ο Dr B. Fisher. Περνούν βέβαια μερικά χρόνια μέχρι να γίνει συνείδηση πως ο καρκίνος του μαστού δεν αποτελεί ένα τοπικό πρόβλημα που απαιτεί εκτεταμένη τοπική θεραπεία αλλά ένα συστηματικό πρόβλημα που χρειάζεται συνολική αντιμετώπιση. Καθιερώνεται έτσι αρχικά η τεταρτεκτομή και στη συνέχεια η ογκεκτομή ως θεραπεία εκλογής του πρώιμου καρκίνου του μαστού, συνοδευόμενη πάντα από λεμφαδενικό καθαρισμό μασχάλης και μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Και φθάνουμε στην τελευταία δεκαετία, με δεδομένη πλέον την προγνωστική και όχι θεραπευτική αξία του λεμφαδενικού καθαρισμού, όπου η χειρουργική της μασχάλης περιορίζεται στην βιοψία του λεμφαδένα φρουρού σώζοντας έτσι περίπου το 70% των ασθενών από τον λεμφαδενικό καθαρισμό. Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να πει πως η χειρουργική θεραπεία του καρκίνου του μαστού εξελίσσεται «συρικνούμενη». Όσο περισσότερο κατανοούμε το πρόβλημα τόσο «λιγότερη»  χειρουργική κάνουμε.

Τέλος Ο κ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗΣ Χρήστος ανέπτυξε το θέμα «Η εξέλιξη της θεραπευτικής στον καρκίνο του μαστού»
λέγοντας ότι ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες. Υπολογίζεται ότι περίπου μία στις 10 γυναίκες θα εμφανίσει κάποια στιγμή της ζωής της καρκίνο του μαστού. Αν και είναι πιο συχνός στις μεγαλύτερες ηλικίες, λόγω της ιδιομορφίας του παραμένει σημαντική αιτία νοσηρότητας και σε νεότερες ομάδες ηλικιών. Είναι όμως γεγονός ότι η θνητότητα από καρκίνο του μαστού μειώνεται τα τελευταία χρόνια τόσο εξαιτίας της έγκαιρης διαγνώσεως με την εφαρμογή της προληπτικής μαστογραφίας, όσο και με την αλματώδη και εντυπωσιακή βελτίωση των φαρμακολογικής αντιμετώπισης.

Η χημειοθεραπεία εφρμόστηκε στην κλινική πράξη προς το τέλος του Β παγκοσμίου πολέμου σαν υποπροιόν του χημικού πολέμου. Τα πρώτα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν στην κλινική πράξη ανήκαν στην κατηγορία των αλκυλιούντων παραγώγων και βρέθηκε ότι έχουν δραστικότητα και στο μεταστατικό καρκίνου του μαστού. Παράλληλα διαπιστώθηκε η εξάρτηση του καρκίνου του μαστού από τις γυναικείες ορμόνες, τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη, παρατήρηση που συνετέλεσε στην ανάπτυξη των πολύ σημαντικών αντι-ορμονικών θεραπειών. Μεγάλη ώθηση στο πεδίο έδωσε η προ 35 ετών περίπου ιστορική μελέτη του Ιταλικής ομάδας του Bonnadona και των συνεργατών του που διαπίστωσε ότι η μετεγχειρητική χημειοθεραπεία μετά την μαστεκτομή μειώνει τον κίνδυνο υποτροπών και επομένως αυξάνει την ίαση. Είναι εντυπωσιακό ότι το σχήμα που επινοήθηκε τότε χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. Επόμενοι σταθμοί στην ανάπτυξη της χηεμιοθεραπείας για τον καρκίνο του μαστού ήταν διαδοχικα η εισαγωγή των ανθρακυκλινών (παράδειγμα τα φάρμακα αδριαμυκίνη και επιρουμπικίνη) και των ταξανών. Τα φάρμακα αυτά αυξάνουν την δραστικότητα των θεραπευτικών σχημάτων με αποτέλεσμα την αύξηση της επιβίωσης των ασθενών αλλά και την αύξηση της ίασης μετά από μαστεκτομή. Παράλληλα, η χρήση των θεραπειών αυτών προ της εγχειρήσεως αυξάνει την πιθανότητα διατηρήσεως του μαστού με την πραγματοποίηση μερικής μαστεκτομής.

Η τελευταία δεκαπενταετία όμως ανήκει στην μοριακή ογκολογία. Η μελέτη σε βάθος των διαταραχών που εμφανίζουν τα καρκινικά κύτταρα φέρνει στην επιφάνεια μοριακές αλλοιώσεις (μεταλλάξεις) του γενετικού τους υλικού με αποτέλεσμα την διαταραχή της παραγωγής σημαντικών προτεινών που έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ογκογόνου δράσης. Επιστήμονες στο UCLA παρατήρησαν ότι στο ¼ των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού υπάρχει υπερβολική παραγωγή του επιφανειακού υποδοχέα her2/neu ο οποίος επιταχύνει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων και αυξάνει την επιθετικότητα τους. Ορθολογική εξουδετέρωση του παράγοντα αυτού με την χρήση μονοκλωνικού αντισώματος ή φαρμάκου από το στόμα, αίρει την επικινδυνότητα αυτή και κατά κάποιον τρόπο «εξημερώνει» τον επικίνδυνο αυτό τύπο καρκίνου, με σημαντικά ευεργετικά αποτελέσματα. Ετσι όχι μόνο αυξάνεται η μακροβιότητα αλλά επιτυγχάνεται και ίαση σε περισσότερες περιπτώσεις.

Η ορθολογική ανάπτυξη θεραπειών που αποσκοπεί σε εξουδετέρωση συγκεκριμένων παραγόντων- στόχων λέγεται στοχευμένη θεραπεία και αυτή την στιγμή είναι σε πλήρη ερευνητική εξέλιξη, Ετσι, αντιαγγειογενετικοί παράγοντες, παράγοντες κατά του c-met, IGF1R, PARP, mTOR, bRAF, cyclins, deacetylase και άλλων είναι υπό διερεύνηση και αναμένεται ορισμένοι εξ αυτών να περάσουν στην κλινική πράξη. Επομένως η αποκάλυψη της βιολογικής πολυπλοκότητας του καρκίνου έχει οδηγήσει σε μια πιο πολυσύνθετη και αποτελεσματική θεραπευτική καθιστώντας τον ρόλο του ογκολόγου παθολόγου σημαντικό μέσα στην πλαίσια της επικοινωνίας και συνεργασίας με τις λοιπές εμπλεκόμενες ειδικότητες, του ακτινολόγου, του παθολογοανατόμου, του χειρουργού και του ακτινοθεραπευτού, για να επιτευχθεί το βέλτιστο, κατά περίπτωση, αποτέλεσμα. Η ανάγκη αυτή της επικοινωνίας μεταξύ πολλών ειδικοτήτων είναι πλεόν δυνατή μόνο σε μεγάλα ογκολογικά κέντρα που εξασφαλίζουν την απαραίτητη επάρκεια τεχνολογίας και εξειδίκευσης προς όφελος του ασθενόύς.

Στην εκδήλωση η οποία συνδιοργανώθηκε με τον Ιατρικό Σύλλογο Πιερίας, τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Πιερίας και τον Σύλλογο

Καρκινοπαθών Πιερίας παραβρέθηκαν ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ κ.Αμοιρίδης Ιωάννης η εκπρόσωπος της βουλευτού ΠΑΣΟΚ Μίχου Μαρίας

Ο αντιδήμαρχος κ. Ίτσιος Γεώργιος Οι Διοικητές του Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης κ. Κων/νος Χρίστογλου και ο Διοικητής του Νοσοκομείου Κατερίνης κ.Δημήτρης Παπαδημόπουλος, Εκπρόσωπος της Ταξιαρχίας Λιτοχώρου και πλήθος γυναικών.