Ομ. Καθ. Παιδ. Φιλ. Σχ. Α.Π.Θ. - Δρ. Ψυχ. Φιλ. Σχ. Α.Π.Θ.
"Για μιά αγωγή των Αξιών: δικαιώματα, Υποχρεώσεις και {δι}αγωγή των παιδιών".
Η Αγωγή των παιδιών μας έχουν στόχο την ολοκληρωμένη Αυτονομία τους!!!
Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η δεύτερη ενότητα του επιμορφωτικού κύκλου απογευματινών μαθημάτων της Σχολής Γονέων με τίτλο: «Ποιο νόημα έχουν οι αξίες στην αγωγή των παιδιών;»
Το θέμα της δεύτερης ενότητος είχε τίτλο "Για μιά αγωγή των Αξιών: δικαιώματα, Υποχτεώσεις και {δι}αγωγή των παιδιών".
Η Ομ. Καθ. κ.Ζωή Παπαναούμ τόνισε ότι το στοίχημα της Αγωγής των παιδιών μας "παίζεται" περισσότερο στο σχολείο και ότι η Αγωγή έχει στόχο την πλήρη αυτονόμηση τους. Το πρόταγμα του Σχολείου είναι η διαμόρφωση Ενεργών, Συμμετοχικών και Δημιουργικών πολιτών Η κ. Ζ. Παπαναούμ προσέγγισε την αξιακή αγωγή, ως διαδικασίας κοινωνικοποίησης, στην οποία εμπλέκονται η οικογένεια, το κοινωνικό περιβάλλον και κυρίως το σχολείο.
Οργάνωσε τα επιχειρήματά της σε τέσσερις θεματικές ενότητες: στις σχέσεις των αξιών με τη διαγωγή και τις γενικότερες αξίες και αντιλήψεις της κοινωνίας· στον ρόλο του κοινωνικού περιβάλλοντος και του σχολείου στην κοινωνικοποίηση του ατόμου· στους επιθυμητούς ρόλους της σχολικής αγωγής και τέλος στις συγκεκριμένες παιδαγωγικές και εκπαιδευτικές πρακτικές που μπορεί να αναπτύξει το σχολείο στην κατεύθυνση της συνειδητοποίησης από τα παιδιά των δημοκρατικών και συμμετοχικών αξιών. Αρχικά οριοθέτησε τις αξίες, ως ευρύτερη κατηγορία, η οποία συνδέεται με την έννοια της διαγωγής. Η διαγωγή στην ουσία αφορά στις χειροπιαστές συμπεριφορές του ατόμου, πίσω από τις οποίες κρύβονται οι γενικότερες στάσεις και οι αντιλήψεις του. Οι συμπεριφορές διαμορφώνονται μέσα από μηχανισμούς ελέγχου και αγωγής από την παιδική ακόμα ηλικία. Το κοινωνικό περιβάλλον, η οικογένεια και το σχολείο, συνιστούν την επόμενη σημαντική διάσταση στη διαμόρφωση των ατομικών αξιακών συμπεριφορών και αντιλήψεων. Το κάθε άτομο έχει τους δικούς του ρυθμούς στην οικειοποίηση του αξιακού συστήματος της κοινωνίας, ωστόσο, οι συμπεριφορές του διαμορφώνονται με βάση διαδικασίες αγωγής, δηλαδή στοχευμένων ενεργειών. Το σχολείο παίζει το σπουδαιότερο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, γιατί μέσω αυτού η κοινωνία μεταβιβάζει στη νέα γενιά το επιθυμητό αξιακό σύστημα. Οι παιδαγωγικές και οι εκπαιδευτικές πρακτικές που καλείται να αναπτύξει το σχολείο, θα πρέπει να εναρμονίζονται με το ευρύτερο πλαίσιο ευρωπαϊκών αξιών, της δημοκρατικής συμμετοχής, της ισότητας και της ενεργούς πολιτειότητας. Κατά συνέπεια, η αγωγή των παιδιών και γενικότερα του ατόμου στις αξίες, αποτελεί ένα ευρύ πλαίσιο, διαδικασιών και ενεργειών, που σχετίζονται με τις συμβατικές κοινωνικές αντιλήψεις, την οικογένεια και κυρίως με τον παιδαγωγικό διαμορφωτικό ρόλο του σχολείου.
Από την πλευρά της η κ.Αικατερίνη Σουσαμίδου με πολύχρονη ερευνητική εμπειρία στους τομείς της εκπαίδευσης και της ψυχολογίας συνέδεσε την αγωγή των αξιών με τις διαδικασίες διαμόρφωσης της προσωπικότητας του ατόμου και του παιδαγωγικού ρόλου του σχολείου. Τα αξιακά πρότυπα διαμορφώνονται από την παιδική ηλικία με βάση τα κοινωνικά ιδεώδη, τα οποία συνιστούν ένα ευρύ φάσμα στόχων και επιθυμητών συμπεριφορών, που σχετίζονται με τις κοινωνικές συμβάσεις, το οικογενειακό περιβάλλον, τις θρησκευτικές αντιλήψεις, τη σχολική, αγωγή τα πολιτισμικά πρότυπα, τις ατομικές συνήθειες κ.ά. Ωστόσο, οι αξίες έχουν πανανθρώπινη διάσταση. Το σχολείο, από την άλλη, εντάσσεται στη διαδικασία διαμόρφωσης της προσωπικότητας των εκπαιδευομένων με βάση τους ρόλους τους οποίους η εκάστοτε κοινωνία του αναθέτει να παίξει. Για παράδειγμα, το σημερινό ελληνικό σχολείο, έχει καθαρά γνωσιοκεντρικό προσανατολισμό και γι' αυτό δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες κριτικού γραμματισμού των παιδιών, που συνδέονται με την ανάπτυξη των πολλαπλών ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους, αλλά και την ενσυνείδητη διαμόρφωση του προσωπικού συστήματος αξιών. Κατά συνέπεια, για να γίνει το σχολείο, αποτελεσματικότερο, ως προς την ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και τη συνειδητοποίηση των αξιών, θα πρέπει να αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα δημιουργικών πρακτικών, όπως η βίωση κι όχι η ρητορική υπαγόρευση των αξιακών προτύπων, η ανάθεση καθηκόντων και η κατανόηση των δικαιωμάτων, η συνεργατική εργασία, η συμμετοχικότητα στη λήψη αποφάσεων, η υπευθυνότητα στις ενδοσχολικές σχέσεις κ.α. Η ομιλήτρια αναφέρθηκε επίσης σε συγκεκριμένες εκπαιδευτικές πρακτικές, οι οποίες αναπτύσσουν την υπευθυνότητα και το αξιακό απόθεμα των παιδιών, με βάση τη δημιουργία ηθικών και αξιακών διλημμάτων, τα οποία καλούνται να συζητήσουν και να επιλύσουν τα παιδιά με συμμετοχικές διαδικασίες.
Κατά τη διάρκεια των εισηγήσεων το κοινό συμμετείχε με πολλές ερωτήσεις και ο διάλογος που αναπτύχθηκε κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον για πολλή ώρα.
